Stok Yönetimi: E-Ticaret Envanterinizi Optimize Etmek İçin Tam Kılavuz-2
Bir önceki yazımızda Atari firmasının yaptığı hatalı stok yönetimi nedeniyle iflasın eşiğine nasıl geldiğini ve gelirlerinin %97 gibi bir oranı kaybettiğinden bahsettik.
Şimdi bunları tersine çevirelim ve özellikle maliyete gelince, stok yönetiminin size nasıl etkili olabileceğini inceleyelim.
Forbes'da sunulan bir örnekte, ağır makine üreticilerinin, talebi karşılamak için depolarında dört haftalık stok tuttuğu belirtiliyor. Ağır makine parçaları genellikle pahalı olduğundan, dört haftalık değer 100 milyon dolara kadar değerlenebilir.
Şirketler, stok yönetimi süreçlerini optimize ederek ve hisse senedi kapsamını dört haftadan üç haftaya düşürerek yılda 65 milyon dolara kadar tasarruf sağlayabilir. Bu, yeni sistemlerin ve eğitim personelinin yeni süreçlere uygulanmasında karşılaşılan maliyetlerden daha fazla olacaktır.
Stok Yönetim Sorunlarını Belirleme
Kendi sisteminizin etkili bir şekilde çalıştığını varsaymadan önce kendinize şu soruları sormak iyi bir fikirdir:
- Stokta olmayan ürünleri sipariş eden müşterilerin var mı?
- Depolama alanınızı dolduran ağır stoklarınız var mı?
- Elde kalan ve satılmamış stoklarınızın miktarı çok fazla mı?
- En çok satan ve en az satan stokları hızla ayırt edebiliyor musunuz?
- Stok yenileme noktalarını yanlış belirlediğiniz için tedarikçilere aşırı ödeme yapıyor musunuz?
Bunların herhangi birine "evet" cevabını verdiyseniz, Goldilocks İlkeleri’nden faydalanabilirsiniz.
Goldilocks İlkesi
Muhtemelen, ormanda bir ayı evine rastlayan ve evde oturan küçük kız Goldilocks'un hikayesini biliyorsunuzdur. Goldilock üç kase lapaya, üç sandalyeye ve üç yatağa gider. Bunlardan ikisi hem çok sıcak, hem çok büyük hem de çok serttir. Üçüncüsü ise hem ılık, hem Goldilocks’un boyutuna göre hem de yumuşaktır.
"Doğru" olan bir şey bulma fikri Goldilocks İlkesi olarak bilinir. Psikoloji, biyoloji, mühendislik ve ekonomi de dahil olmak üzere geniş bir disiplin alanına uygulanmıştır.
Goldilocks İlkesi sıklıkla en uygun stok yönetimini tanımlamak için kullanılır; anahtar ifade şu şekildedir:
“Doğru miktarda stok bulundurmak, doğru fiyatta, doğru zamanda ve doğru yerde olmak.”
Bu noktaların her birine bir göz atalım ve "doğru" stok edinmenin aşırı masrafları düzeltmenize, devir oranını artırmanıza ve işinizi düzene sokmanıza nasıl yardımcı olabileceğini görelim.
Doğru Stok Miktarı Seçme
Doğru miktarda stok tutmak oldukça hassas bir işlemdir.
Çok az stoğunuz varsa, müşterilerinizi hayal kırıklığına uğratma, onları rakiplerinize kaptırma ve marka imajınıza zarar verme riski taşırsınız. Çevrimiçi tüketicilerin istediklerini sipariş etmelerini sağlayan şey, düzenli bir alışveriş deneyimi beklemeleridir. Tüketicilerin birçoğu, ürünlerini mümkün olan en kısa sürede almak için, aynı gün kargo veya anında ödeme için daha yüksek fiyat ödemeye isteklidirler.
En sadık müşteriler bile “stokta yok” mesajını gördüklerinde tedarikçinizden yeniden sipariş vermenizi beklemek yerine rakiplerine yönelir.
Öte yandan, çok fazla stok miktarınız çok fazlaysa sonunda tasfiye gerektiren ölü bir varlığa sahip olma riskini taşırsınız. Satmayacağınız eskimiş stoklar yalnızca gelir kaybetmenize neden olmazlar, ayrıca diğer ürünleri depolamak için kullanılabilecek depo alanını işgal ederler ve deponun tutulması için taşıma maliyetlerini (depo kiralama, sigorta, elektrik hizmetleri, güvenlik ve işçilik maliyetleri gibi) artırırlar.
Fazla stoklar nedeniyle ölü bir varlığa kavuştuğunuz zaman, ondan kurtulmanın basit bir yolu yoktur. Büyük bir indirimle satmayı, diğer ürünlerle birlikte paketlemeyi, tedarikçinize iade etmeyi veya uygun bir nedenle bağış yapmayı deneyebilirsiniz. Ne yazık ki seçeneğiniz ne olursa olsun para kaybedersiniz, bu nedenle stok yönetimi fazlasıyla önemlidir.